Sezon wakacyjno-letni to okres, gdy większość dzieci spędza sporo czasu na powietrzu. Zabawy na podwórku, spacery czy przebywanie nad wodą podczas wysokich temperatur mogą jednak przynieść bardzo groźne konsekwencje. Jak wygląda udar słoneczny u dzieci?
Przyczyny udaru u dzieci
Udar u dzieci jest najczęściej wynikiem niedostatecznego zabezpieczenia ciała (szczególnie głowy) przed silnymi promieniami słonecznymi. Dochodzi wówczas do przekrwienia opon mózgowych oraz nieprawidłowości w zakresie mechanizmów termoregulacyjnych, które nie są jeszcze dostatecznie rozwinięte na tym etapie życia. Dziecko, na które oddziałuje silne słońce, nie jest w stanie wytwarzać wystarczającej ilości potu, by odprowadzić na zewnątrz nadmiar ciepła, na który jest narażone. Również ilość wydzielanego moczu staje się coraz mniejsza.
Objawy udaru u dzieci
Udar u dziecka początkowo objawia się bardzo mocnym bólem głowy i jej zawrotami. Pojawiają się symptomy typowo żołądkowe, czyli nudności, biegunka i wymioty. Dziecko wyraźnie źle się czuje – staje się wówczas płaczliwe, niespokojne, lękliwe, a do tego apatyczne i osłabione.
Temperatura jego ciała osiąga nawet 42 stopnie Celsjusza, występują również dreszcze. Ciśnienie tętnicze wzrasta, zaś oddech ulega przyspieszeniu. Może również dojść do charakterystycznego zapadnięcia ciemiączka i oczu.
Udar słoneczny u dziecka można rozpoznać także po symptomach skórnych – skóra staje się zaczerwieniona, sucha, czasem występują poparzenia (zwykle I i II stopnia). Jeśli dziecko potrafi mówić, robi to bełkotliwie. Trudno nawiązać z nim logiczny kontakt, może dojść nawet do halucynacji, omamów i zaburzeń świadomości. Udar u dzieci niejednokrotnie prowadzi do utraty przytomności, a nawet śpiączki.
Pierwsza pomoc przy udarze u dziecka
Po rozpoznaniu pierwszych objawów, konieczne jest jak najszybsze działanie, mające na celu niedoprowadzenie do powstania skutków ubocznych. Udar u dzieci często powoduje bowiem niebezpieczne zaburzenia funkcji mózgu, płuc, serca czy nerek. Zbagatelizowanie sygnałów i nieudzielenie dziecku pomocy, może skończyć się nawet jego śmiercią. Co zatem należy zrobić, gdy pojawią się pierwsze symptomy? Przede wszystkim usunąć dziecko z nagrzanego otoczenia. Ułożenie go w wygodnej pozycji w cieniu pozwoli na ochłodzenie ciała i odpoczynek. Jeśli objawy są silne, trzeba natychmiast zadzwonić po pogotowie.
Bardzo wysoką temperaturę należy zbijać stopniowo, stosując w tym celu okłady z kostek lodu i mokre kompresy, przykładane na okolice głowy, szyi, karku i pach. Ważne, by ochładzanie ciała zatrzymać, gdy osiągnie ono temperaturę 38 stopni. Zbyt duży spadek gorączki w krótkim czasie nie jest wskazany, ponieważ może dojść do szoku termicznego. Udar słoneczny u dziecka wymaga także podawania mu płynów, zalecany jest również masaż kończyn, który usprawni krążenie krwi w organizmie.
Jak zapobiec udarowi u dziecka
By wyeliminować ryzyko udaru, należy zastosować odpowiednie metody profilaktyczne. Przede wszystkim dziecko nie może być narażone zbyt długo na silne działanie słońca. Przebywanie podczas upału na świeżym powietrzu powinno odbywać się w cieniu. Udar słoneczny u dzieci to także często kwestia nieodpowiedniego przygotowania. Maluch powinien być posmarowany specjalnym preparatem na skórę, zawierającym filtr UV, a jego ubranie dostosowanie adekwatnie do temperatury powietrza. Konieczne jest więc okrycie głowy i karku. Warto pamiętać, że udar u dziecka może przybrać również formę cieplną na skutek przegrzania organizmu przez odzież ze sztucznych materiałów. W upalne dni zaleca się więc ubierać dzieci w lekkie, przewiewne i naturalne tkaniny, które pozwalają skórze oddychać.
Jedną, ale za to bardzo ważną rzecz musicie zapamiętać: udar u dzieci następuje bardzo szybko i wcale nie trzeba do tego długich godzin przebywania na słońcu. W skrajnych przypadkach wystarczy godzina by dziecko się odwodniło i wielki kłopot gotowy.
To prawda, udar u dziecka pojawi się zanim się człowiek zorientuje, że coś jest nie tak. Oczywiście dziecko można obserwować non stop i wtedy pewnie w porę się coś zauważy, ale nie oszukujmy się, każdy wie jak to bywa na wakacjach, dlatego tym bardziej trzeba pamiętać o tym, że nie można takich spraw lekceważyć.